هرچه لازم است درباره رده‌بندی IP و مقاومت موبایل‌ها در برابر آب بدانید

ما عاشق موبایل‌های هوشمند و گجت‌هایمان هستیم, همیشه و همه‌جا آن‌ها را با خودمان حمل می‌کنیم. هر بار هم که با وضعیتی روبرو می‌شویم که قادر به حمل موبایل‌هایمان با خود نیستیم، استرس حمله‌ور می‌شود و به خاطر اینکه می‌دانیم دیوایس‌های هوشمندمان چقدر آسیب‌پذیر هستند، دائماً نگران از دست دادن‌شانیم.

آیا شما هم اینطور هستید؟ بیایید برخی از نگرانی‌هایتان را برطرف کنیم و برایتان دقیقاً شرح دهیم که موبایل‌‌تان با چه خطرهایی روبروست و از چه خطرهایی در امان. در این مقاله از مگ‌زون، درباره خاصیت ضد آب بودن برخی موبایل‌های هوشمند صحبت می‌کنیم، اینکه واقعاً چقدر ضد آب هستند و رده‌بندی‌ IP دقیقاً به چه معناست.

پیش از هر چیز، لازم است تفاوت میان مقاومت در برابر آب و ضد آب بودن را درک کنیم. یک موبایل ضد آب (یا هر دستگاه مشابه دیگری)، کاملاً در برابر هر میزان از خسارت آبی فناناپذیر است. در طرف دیگر ماجرا، مقاومت در برابر آب به معنای مقاومت نشان دادن دستگاه در برابر مقدار مشخصی از آب برای مدت زمانی مشخص است. در عمل، هیچ موبایلی کاملاً ضد آب نیست و صرفاً تا حدی خاص در برابر آب از خود مقاومت نشان می‌دهد.

طی سال‌های اخیر، تعداد موبایل‌هایی که به نوعی در برابر آب مقاوم هستند به شکلی چشمگیر افزایش پیدا کرده و این موفقیت به خاطر روی آوردن به استفاده از باتری‌های غیر قابل تعویض، بدنه‌های پشتی غیر قابل باز کردن و تعبیه دریچه‌ها و پورت‌های کمتر روی بدنه دیوایس‌هاست. نه فقط این، بلکه پورت‌هایی که عملاً غیرقابل حذف هستند نیز به استفاده از تکنیک‌های دیگری برای مقاومت در برابر آب و دیگر مواد آسیب‌رسان روی آورده‌اند.

با تمام این تفاسیر، چطور باید متوجه شویم که موبایل‌مان در برابر آب مقاوم است یا خیر؟ آسان‌ترین و رایج‌ترین راه، بررسی رده‌بندی IP دستگاه است.IP مخفف عبارت «Ingress Protection» به معنای «محافظت در برابر ورود» است و معمولاً به شکل IPXX نمایش داده می‌شود. به جای نخستین X عددی قرار می‌گیرد که سطح محافظت در برابر ذرات جامد خارجی را نشان می‌دهد و عدد جایگزین X دوم هم سطح مراقبت از دستگاه در برابر خسارات آبی است. نخستین رقم می‌تواند عددی بین ۰ تا ۶ باشد و دومین عدد، رقمی بین ۰ تا ۹.

برای محافظت در برابر گرد و خاک، هرچه عدد بالاتر باشد، دستگاه در برابر ذراتی ریزتر مقاوم خواهم بود و IP6X نشان‌دهنده مقاوم ۱۰۰ درصدی در برابر گرد و خاک است؛ به همین ترتیب،IP0X  به این معناست که هیچ خبری از مقاومت در برابر گرد و خاک نخواهد بود. باید این را هم اضافه کرد که اگر حرف X را در رده‌بندی‌های رسمی درج شده روی جعبه دستگاه دیدید، یعنی هیچ اطلاعات مشخصی درباره میزان مقاومت وجود ندارد.

به صورت مشابه، رقم دوم میزان مقاومت موبایل شما در برابر آب را سطح‌بندی می‌کند. با این حال یک نکته مهم وجود دارد. ره‌بندی‌های مقاومت در برابر آب در استاندارد IP، با یکدیگر هم‌پوشانی ندارند. بنابراین موبایلی که استاندارد IPX7 را دریافت کرده، دقیقاً همان ویژگی‌های IPX6 و فراتر را ارائه نمی‌کند. بنابراین درست‌ترین راه برای نمایش میزان مقاومت دستگاه، نوشتن هر دو سطح از مقاومت در کنار یکدیگر است. مثلا یک موبایل، هم استاندارد IPX6 را دریافت می‌کند و هم استاندارد IPX7 را.

رده‌بندی‌های مختلف IP برای مقاومت در برابر آب به شرح زیر است:

• IPXX -نبود اطلاعات کافی درباره میزان مقاومت در برابر آب
• IPX0 - هیچ محافظتی صورت نمی‌گیرد
• IPX1 - محافظ در برابر قطرات آبی که به صورت عمودی می‌چکند
• IPX2 - مقاوم در برابر قطرات آبی که به صورت عمودی و از زاویه ۱۵ درجه می‌چکند
• IPX3 -مقاوم در برابر پاشیدن آب از زاویه ۶۰ درجه به تمام طرفین دستگاه
• IPX4 - مقاوم در برابر پاشیدن آب از هر زاویه‌ای
• IPX5 - مقاوم در برابر جریان آب از هر جهت
• IPX6 - مقاوم در برابر جریان شدید آب
• IPX7 - مقاوم در برابر غوطه‌وری در آب، تا سقف ۱ متر و ۳۰ دقیقه
• IPX8 - مقاوم در برابر غوطه‌وری دائمی در آب
• IPX9 - مقاوم در برابر فشار شدید آب از هر جهت

یک گمان اشتباه و رایج این‌ است که موبایلی بدون رده‌بندی IP، عملاً موبایلی بدون هیچ مقاومت در برابر آب است. رده‌بندی‌های IP صرفاً یکی از مشهورترین معیارها برای نمایش سطح مقاومت در برابر مواد بیرونی هستند اما تنها معیار نیستند. علاوه بر این، دریافت جواز IP برای موبایل‌های هوشمند بسیار هزینه‌بر است و به همین خاطر بسیاری از کمپانی‌ها ترجیح می‌دهند از این کار خود داری کرده و سرمایه‌ خود را برای مسائل مهم‌تر نگه دارند. به عنوان مثال برند وان پلاس به دفعات اشاره کرده که موبایل‌هایش مثل هر پرچمدار دیگری در برابر آب مقاومت نشان می‌دهند، اما صرفاً جواز IP را ندارند.

پس این یعنی شما می‌توانید موبایل هوشمندتان را که جواز IP68 دریافت کرده را به ساحل ببرید و سلفی‌هایی در زیر آب بگیرید؟ متاسفانه نه، موضوع پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. اگرچه امواج دریا هم می‌توانند تحت پوشش IP68 قرار بگیرند، در تست‌ها صرفاً آب شیرین در نظر گرفته می‌شود. آب شور در ذات بسیارخورنده‌تر است و می‌تواند آسیب‌های دائمی به دستگاه شما وارد کند. اگر به هر دلیلی موبایل‌تان با آب شور برخورد داشت، سریعاً آن را از آب درآورده و به خوبی، با آب شیرین بشویید. اگر آب شور وارد لایه‌های حفاظتی خارجی دستگاه شود، بروز آسیب دائمی یا خرابی مدارهای دستگاه کاملاً محتمل است.

شاید به یاد داشته باشید که موبایل‌های قدیمی ساخت سونی یا سامسونگ، نوعی نوار پلاستیکی دور پورت‌ها و منافذ داشتند که دیگر امروز در موبایل‌های مقاوم در برابر آب یافت نمی‌شود. این به آن خاطر است که تولیدکنندگان دیوایس‌های هوشمند راهی برای دستیابی به همان سطح از نفوذناپذیری یافته‌اند و حالا پورت‌‌ها و منافذ مشبک اسپیکر را از درون ایمن می‌کنند. تعبیه پورت‌های کمتر(مانند جک هدفون یا درگاه کارت‌های حافظه مایکرو SD)هم می‌تواند به مقاومت بیشتر دستگاه در برابر نفوذ آب کمک کند.

همانطور که احتمالاً خودتان حدس زده‌اید، اجزای متحرک دستگاه هم می‌توانند بر قابلیت‌های مقاومت هر محصولی در برابر آب تاثیر بگذارند. از جمله این قطعات می‌توان به دکمه‌های اضافه، لولاها، مکانیزم‌های کشویی و حتی دوربین‌های بیرون‌جهنده اشاره کرد. به همین خاطر است که موبایل‌هایی با دوربین‌های سلفی بیرون‌جهنده آنقدرها میان تولیدکنندگان موبایل‌های هوشمند محبوب نیستند.

حالا که با مزایا و مفاهیم کلی رده‌بندی IP آشنا شدیم، به سراغ راهکارهایی می‎رویم که در صورت رعایت آن‌ها خیالتان از آسیب ندیدن موبایل دلبندتان توسط آب راحت خواهد بود؛ خصوصاً اگر اسمارت‌فونتان هیچ مقاومتی در برابر آب ندارد.

• موبایل را از هر گونه آب شور دور نگه دارید، خصوصا پورت‌ها و منافذش را.
• هیچوقت موبایل را بعد از خیس شدن به شارژ نزنید. ممکن است هنوز مقداری رطوبت درون پورت USB باقی مانده باشد که در این صورت مدارهای داخلی موبایل دچار مشکل خواهند شد.
• سشوار ممکن است آسان‌ترین راه برای خشک کردن موبایل به نظر برسد، اما در حقیقت می‌تواند آب را بیشتر درون موبایل هدایت کند. همین موضوع درباره فوت کردن درون منافذ دستگاه هم مصداق دارد.
• اگر نگران رسیدن آب به بخش‌های داخلی‌تر موبایل‌تان هستید، این راهکارها را امتحان کنید. موبایل را درون یک کیسه و کنار برنج پخته نشده قرار دهید. و به هیچ وجه دستگاه را روشن نکنید. اجازه دهید حداقل برای ۸ الی ۱۲ ساعت در این وضعیت باقی بماند.
• تا جای ممکن دستگاه را از رطوبت و آب دور نگه دارید. به مقاومت دستگاه در برابر به چشم گزینه‌ای برای موارد ضروری نگاه کنید و نه یک قابلیت. اکثر کمپانی‌ها خسارت‌های وارده از طریق آب را مشمول گارانتی تلقی نمی‌کنند.